Umów wizytę teraz - do dietetyka przyjmującego w naszym szpitalu

Rola diety przy RZS

Głównym zadaniem diety w przypadku pacjentów z RZS jest wyeliminowanie lub ograniczenie składników przyczyniających się do powstawania stanów zapalnych oraz utrzymywanie prawidłowej masy ciała, tak aby nie obciążać nadmiernie stawów. Rolą diety jest także łagodzenie powikłań wynikających z przebiegu choroby oraz niepożądanych działań leków, które wykazują działanie uboczne. Są to zwłaszcza niesteroidowe leki przeciwzapalne, wpływające negatywnie na funkcjonowanie układu pokarmowego pacjenta poprzez zwiększanie przepuszczalności błony śluzowej jelita cienkiego i powodowanie stanów zapalnych naczyń. Ważne jest więc stosowanie diety zawierającej żelazo, kwas foliowy oraz witaminy A, E, C, B₆, B₁₂. Najlepszy sposób żywienia dla osób chorych na RZS jest oparty na diecie śródziemnomorskiej, której podstawę stanowią nieoczyszczone produkty zbożowe, owoce i warzywa, oliwa z oliwek, ryby, drób oraz orzechy. Opiera się ona na ograniczaniu tłuszczów zwierzęcych oraz soli i spożywaniu w większości tłuszczów pochodzenia roślinnego.

Zalecenia żywieniowe

Pacjentom z RZS zaleca się jedzenie produktów bogatych w wapń i witaminę D, ponieważ leczenie sterydami wywiera negatywny wpływ na układ kostno-szkieletowy. Przy stosowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych sugeruje się odpowiednią podaż kwasów omega-3. Ich obecność w diecie powoduje zmniejszenie obrzęku i bólu stawów, łagodzi sztywność poranną i tym samym prowadzi do poprawy stanu i samopoczucia pacjenta. Kwasy omega-3 znajdują się głównie w rybach morskich, takich jak tuńczyk, łosoś, sardynki, makrela. Należy natomiast ograniczyć obecność tłuszczów trans, które wykazują działanie prozapalne. Znajdują się one m. in. w margarynie, mleku, wołowinie a także w wielu gotowych, wysoko przetworzonych produktach, zwłaszcza przekąskach i słodyczach, które warto całkowicie wyeliminować z diety.

Jadłospis powinien być bogaty w warzywa i owoce, stanowiące źródło naturalnych antyoksydantów. Szczególnie polecane są aronia, czarna porzeczka, borówki, żurawina, wiśnie, truskawki i maliny. Do warzyw należą natomiast szpinak, kapusta, jarmuż i marchew. Są także źródłem błonnika pokarmowego, który wpływa pozytywnie na zmniejszenie stanu zapalnego. Znajduje się m. in. w kaszach (gryczana, jęczmienna, pęczak), pełnoziarnistych makaronach, brązowym ryżu. W ramach przekąski można spożywać orzechy zawierające jednonienasycone kwasy tłuszczowe.

Dobrym źródłem białka będą chude mięso drobiowe oraz rośliny strączkowe, takie jak fasola, soczewica, soja czy ciecierzyca. Oprócz właściwości przeciwzapalnych warzywa te zawierają także mikroelementy, o których obecność w diecie warto zadbać. Są to magnez, potas, cynk, żelazo i kwas foliowy. Ponadto warto spożywać oliwę z oliwek z pierwszego tłoczenia, w której znajduje się wiele wartościowych składników, w tym także wspomniane już jednonienasycone kwasy tłuszczowe.

Wśród spożywanych przez pacjentów płynów powinna znaleźć się woda mineralna pozbawiona dodatków smakowych oraz cukru. Zaleca się unikanie kawy i mocnej herbaty z wyjątkiem herbaty zielonej, która jest bogata w cenne antyoksydanty. Warto całkowicie wyeliminować z diety alkohol.

Zmiana nawyków żywieniowych odgrywa istotną rolę w leczeniu chorób przewlekłych, w tym reumatoidalnego zapalenia stawów. Pomaga utrzymać prawidłową masę ciała, niweluje skutki uboczne przyjmowanych leków i łagodzi uciążliwe objawy choroby.

Źródła:

• Bruckle W., Reumatoidalne zapalenie stawów, Interspar, Warszawa 2014.
• Tatara T., Snakowska P., Rola diety w reumatoidalnym zapaleniu stawów – przegląd systematyczny badań, Medycyna Rodzinna 2015, tom 2, nr 18, s. 70-78.
• Kłosiewicz-Latoszek L., Zalecenia żywieniowe w prewencji chorób przewlekłych, Problemy Higieny i Epidemiologii 2009, tom 90, nr 4, s. 447-450.

Umów wizytę teraz - do lekarza wykonującego zabieg klejenia żylaków w naszym szpitalu

Klejenie żylaków – jak dokładnie wygląda zabieg?

Zabieg wykonywany jest w warunkach ambulatoryjnych. Rozpoczyna się od znieczulenia miejsca wkłucia, a następnie wprowadzeniu do światła naczynia cewnika. Za pomocą odpowiedniego dozownika do wnętrza żyły wciskany jest klej cyjanoakrylowy. Jest on wprowadzany stopniowo. Po wstrzykiwaniu kolejnych dawek kleju, miejsce klejenia jest uciskane celem trwałego zespolenia naczyń pozwalającego na zamknięcie dopływu krwi w chorej żyle. Odcięcie dopływu krwi powoduje rozpoczęcie procesu włóknienia. Po zakończeniu zabiegu zakładany jest opatrunek. Zakładanie pończoch uciskanych nie jest wymagane. Pacjent może więc od razu wrócić do normalnych czynności dnia codziennego. Przeciętnie zabieg wykonywany na jednej nodze trwa od 10-40 minut.

Z czego składa się klej używany do klejenia żylaków i czy jest bezpieczny?

Do klejenia żylaków używany jest klej z grupy cyjanoakrylatów, który z niewielkimi modyfikacjami stosowany jest w chirurgii od połowy XX wieku. Główny związek chemiczny znajdujący się w kleju to cyjanoakrylat, jest on związkiem nierozpuszczalnym w wodzie. Cechuje się wysoką adhezyjnością (przyczepnością), jak również elastycznością. Posiada ponadto właściwości bakteriostatyczne – co skutecznie zmniejsza ryzyko wystąpienia infekcji. Jednym z używanych obecnie klejów do zabiegu klejenia żylaków jest VenaBlock, który wyróżnia się krótkim czasem polimeryzacji, jak również zwartą strukturą polimeru. Zwykle, przy wyciskaniu go do żyły działa w czasie 2 cm na sekundę, co daje nam zamknięcie 50 cm w przeciągu 1 minuty.

Jacy pacjenci kwalifikują się do zabiegu klejenia żylaków?

Nie każdy pacjent może poddać się zabiegowi klejenia żylaków, gdyż do przeprowadzenia zabiegu niezbędne jest wprowadzenie dość długiego cewnika. Żyły nie mogą być więc zbyt kręte, a rozrost żylaków zbyt zaawansowany. To dlatego potencjalnymi kandydatami do przeprowadzenia tego typu zabiegów są ludzie młodzi, w początkowych stadiach rozwoju żylaków, którzy wykazują umiarkowane objawy kliniczne jak obrzęki nóg pod koniec dnia, czy skurcze łydek. Klejeniem żylaków można niwelować zarówno główne pnie żylne, jak i likwidować dodatkowe niewydolne żyły, czy żylaki atypowe.

Przygotowanie do zabiegu

Przygotowanie do zabiegu rozpoczyna się od przeprowadzenia wywiadu z pacjentem oraz przeprowadzenia badania dopplerowskiego. USG Duplex Dopller umożliwia ocenę zarówno układu powierzchownego i głębokiego. Można dzięki niemu uzyskać dokładną topografię żył, odróżnić refluks w naczyniach powierzchownych oraz głębokich; odróżnić poszczególne odcinki niewydolnych naczyń, czy rozpoznać zakrzepicę żył głębokich. Jeśli np. w układzie głębokim stwierdzona jest zakrzepica, wówczas pacjent nie może być poddany zabiegowi. W trakcie wizyty lekarz specjalista ocenia też, czy pacjent nie ma zmian skórnych o podłożu alergicznym lub rozległych zmian skórnych, które towarzyszom chorobom układowym tkanki łącznej, gdyż one również są czynnikiem dyskwalifikującym od zabiegu klejenia żył.

Zalety metody klejenia żylaków

Zalety metody klejenia żylaków:
• nie wymaga znieczulenia tumescencyjnego;
• nie wymaga nacinania;
• nie daje efektu przegrzewania tkanek;
• po zabiegu nie trzeba nosić pończoch elastycznych w celu ucisku;
• można powrócić do normalnego funkcjonowania od razu po zabiegu;
• minimalne blizny lub ich brak;
• można nią skutecznie zamykać duże pnie żylne oraz żylaki o średnicy przekraczającej nawet 10 mm, co jest już niemożliwe w przypadku skleroterapii piankowej;
• cechuje ją wysoka skuteczność – daje nawet 97 % wyleczonych przypadków (pełne zamknięcie pnia żylnego).
Źródło:
• P. Siastała, Klejenie żył za pomocą systemów VenaBlock i Veinoff, „Magazyn medyczny CX News” 2017, nr 1/59, s. 15.
• A.A. Ramelet, Ph. Kern, M. Perrin, Żylaki i teleangiektazje, Gdańsk 2004, s. 130-131

Umów wizytę teraz - do lekarza zajmującego się leczeniem żylaków

Umów wizytę teraz - do lekarza specjalizującego się w operacji przepukliny w naszym szpitalu

Rodzaje przepukliny

Wyróżnia się następujące rodzaje przepuklin:

Przepuklina brzuszna to nieprawidłowe rozprzestrzenianie się zawartości jamy brzusznej, najczęściej wraz z pętlami jelit, poza anatomiczne obszary. Podczas przepukliny powstaje uwypuklenie błony otrzewnej. Dodatnie ciśnienie panujące w jamie brzusznej wzrasta podczas odruchów fizjologicznych tj. kaszel, parcie na stolec lub oddawanie moczu. Podczas tych sytuacji mięśnie brzucha pracują tworząc tzw. tłocznię brzuszną. Jest to proces fizjologiczny o istotnym znaczeniu dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, jego zmienione warunki są przyczyną powstawania przepukliny. 

Pojawienie się przepukliny brzusznej jest związane m.in. z osłabieniem powłok jamy brzusznej po przebytych operacjach lub po dużych wysiłkach fizycznych. W wyniku wystąpienia przepukliny nadbrzusznej dochodzi do wydostania się tkanki tłuszczowej przez osłabione miejsca w tkance łącznej znajdującej się pomiędzy pępkiem, a mostkiem.

Przepuklina pachwinowa to uwypuklenie otrzewnej, czyli błony wyścielającej jamę brzucha. Przepuklina pachwinowa pojawia się w wyniku osłabienia mięśni brzucha. Powoduje nieprawidłowe przemieszczenie się narządów lub ich części poza jamę brzuszną znajdującą się w okolicy pachwiny. Ten rodzaj przepukliny rozwija się w okolicy kanału pachwinowego. Najczęściej zawartość worka przepukliny pachwinowej stanowi sieć jelita cienkiego. Ważnym czynnikiem, który wpływa na rozwój przepukliny jest zaburzenie syntezy oraz dojrzewania białka tkanki łącznej (kolagenu). 

Do przyczyn przepukliny pachwinowej zaliczane są również choroby jelita grubego i choroby płuc związane z częstym kaszlem. Szczególnie narażone na przepuklinę pachwinową są osoby z nadwagą, palące papierosy oraz wykonujące ciężką pracę fizyczną. W młodym wieku przepuklina pachwinowa może się pojawić na skutek szybkiego wzrostu i niewystarczającego wykształcenia mięśni brzucha. Natomiast w starszym wieku za przyczynę pojawienia się przepukliny uznaje się zwiotczenie mięśni brzucha. 

Do objawów przepukliny pachwinowej zalicza się ból podbrzusza oraz uwypuklenie powiększające się zazwyczaj podczas kaszlu. W zależności od miejsca wyjścia przepukliny z jamy brzusznej wyróżnić można przepuklinę pachwinową prostą (przyśrodkową), która nie przechodzi przez kanał pachwinowy. Drugi rodzaj to przepuklina pachwinowa skośna (przepuklina boczna), przechodząca przez kanał pachwinowy aż do moszny. Najgroźniejszym powikłaniem u chorych z przepukliną jest uwięźnięcie w niej pętli jelitowej i martwica jelita. W tej sytuacji konieczna jest operacja trybie natychmiastowym. 

Przepuklina udowa to uwypuklenie tłuszczu przedotrzewnowego lub otrzewnej ściennej wraz z jej zawartością. Przepuklina udowa tworzy się w kanale udowym, gdzie pod więzadłem pachwinowym znajdują się naczynia wraz z nerwami udowymi. Wrota dla przepukliny udowej są w pierścieniu udowym głębokim. Worek przepuklinowy może przechodzić przez kanał udowy, aż do rozworu odpiszczelowego (pierścienia udowego). 

Charakterystycznym objawem dla tego rodzaju przepukliny jest ból w okolicy pachwiny górnej oraz przyśrodkowej powierzchni uda. W miejscu wystąpienia schorzenia widoczne jest uwypuklenie, które pojawia się w chwili działania tłoczni brzusznej, podczas dużej aktywności fizycznej. Przepuklina udowa najczęściej dotyczy kobiet, zwłaszcza będących w ciąży lub po porodzie. Szersza budowa anatomiczna miednicy, a także zwiotczałe tkanki w jej obrębie sprzyjają pojawieniu się przepukliny.

Przepuklina pępkowa powstaje w wyniku zmniejszenia wytrzymałości powłok brzusznych. Powoduje nieprawidłowe przemieszczenie się narządów brzucha lub ich części przez otwarty pierścień pępkowy. Jest jedną z najczęściej występujących przepuklin u noworodków. Tworzy się po niezrośnięciu pierścienia pępkowego po urodzeniu. Narażone są na nią przeważnie dzieci o niskiej wadze urodzeniowej oraz wcześniaki.

Do objawów zalicza się m.in. ból brzucha, dyskomfort w okolicy pępka oraz widoczne uwypuklenie.

Jak przebiega operacja przepukliny pępkowej - Czytaj więcej 

Przepuklina cewy nerwowej polega na uszkodzeniu cewy nerwowej, które powstają we wczesnym okresie życia płodowego. Do przepukliny cewy nerwowej zalicza się:

• przepuklinę mózgową, która jest uwypukleniem tkanki mózgowej powstająca na skutek ubyteku kości czaszki. Przyczynia się do upośledzenia funkcji umysłu. 
• przepuklinę rdzenia kręgowego - wrodzona wada kręgosłupa wynikająca z nieprawidłowego ułożenia kręgów otaczających strukturę rdzenia kręgowego.

Przepuklina okołostomijna to uwypuklenie w postaci guza powiększające się wraz z upływem czasu. Jest zaliczana do przepuklin powstających po zabiegach operacyjnych. Wrota mają umiejscowienie w mięśniach skośnych zewnętrznych brzucha. Uwidacznia się najczęściej podczas aktywności fizycznej lub podczas kichania oraz kaszlu.

Przepuklina rozworu przełykowego to przesuwanie się części żołądka z jamy brzusznej aż do klatki piersiowej przez rozwór przełykowy przepony. Przepuklinę rozworu przełykowego można podzielić na przepuklinę wślizgową, gdzie połączenie przełyku z żołądkiem jest położone nad przeponą oraz okołoprzełykową, która polega na uwypukleniu części żołądka, a połączenie przełykowo-żołądkowe jest poniżej przepony. Najczęściej przepuklina rozworu przełykowego przebiega bezobjawowo choć czasem może powodować ból w podbrzuszu, zgagę oraz odbijanie się. Wraz z wiekiem wzrasta ryzyko występienia przepukliny rozworu przełykowego. Związana jest to ze zwiotczeniem mięśni przełyku (zwieraczem górnym i dolnym).

Przepuklina kresy białej (nadbrzuszna) polega na osłabieniu pasma łącznotkankowego łączącego mięśnie brzucha. Do przyczyn powstawania przepukliny kresy białej należą m.in. zaburzenia metabolizmu kolagenu oraz osłabienie mięśni brzucha. Występuje często u mężczyzn oraz u kobiet w ciąży. Objawia się dolegliwościami bólowymi oraz uwypukleniem.

Innymi  rodzajami przepuklin są:

• przepuklina Richtera polega na uwięźnięciu fragmentu ściany jelita.
• przepuklina Littrégo zaliczana jest do przepuklin pachwinowych, której zawartością jest uchyłek Meckela, czyli pozostałość po płodowym przewodzie pępkowo-krezkowym.
• przepuklina Amyanda zaliczana do przepuklin pachwinowych, której treścią jest wyrostek robaczkowy.
• przepuklina de Garengeota zaliczana do przepuklin udowych której zakres obejmuje wyrostek robaczkowy.

Przepuklina należy do jednych z częstszych schorzeń pojawiających się u ludzi. Dlatego tak ważne jest dbanie o swój stan zdrowia. Należy prowadzić zdrowy tryb życia oraz starać się ograniczać ciężką pracę fizyczną. Dzięki nowym technologiom przepuklina może być już wykrywana w okresie płodowym. U noworodków najliczniej występuje przepuklina powłok brzusznych. Natomiast u osób w starszym wieku przepuklina pachwinowa. Głównymi objawami dla wszystkich typów przepuklin to ból oraz charakterystyczne uwypuklenie w miejscu utworzenia się przepukliny. 

Literatura:

1. Hilger T.,  Bagłaj M. Rzadko występujące przepukliny brzuszne u dzieci. Adv Clin Exp Med 2006, 4: 733-740
2. Holzheimer R. Inguinal Hernia: classification, diagnosis and treatment--classic, traumatic and Sportsman's hernia. Eur J Med Res 2005, 10: 121-134
3. Kołodziej A., Nogalski A. Ocena wpływu czynników środowiskowych na powstawanie przepuklin zewnętrznych. OSTRY DYŻUR 2013, 3: 77-80.
4. Smereczyński A. Kołaczyk K. Pediatr Znaczenie ultrasonografii w diagnostyce przepuklin powłok brzusznych. Med Rodz 2014, 4: 398-404.
5. Ścierski A. Przepukliny pachwinowe i udowe u dorosłych. Bielsko Biała: α-Medica Press, 2011, s. 42-55.

Umów wizytę teraz - do lekarza specjalizującego się w laserowym leczeniu żylaków w naszym szpitalu

W jaki sposób laser działa na żyły?

Terapię laserową jako metodę leczenia żylaków kończyn dolnych wprowadzono w roku 1999. W metodzie tej wykorzystuje się działanie wysokiej temperatury na krew. Laser, emitując fale o różnej długości doprowadza do zamknięcia światła naczynia. Fale te mogą mieć np. długość 801, 940 i 980 nm i są wtedy absorbowane przez hemoglobinę lub długość 1054 oraz 1320 – wówczas są wchłaniane przez wodę i kolagen. Emisja fal lasera powoduje ablację zdeformowanej żyły. Jest to metoda bezpieczniejsza niż operacje chirurgiczne. W 2001 roku powstała praca na temat terapii laserowej, autorstwa dr Roberta Min i wspólników z Nowego Jorku, która udowadniała, że działanie laserem może zastąpić zabiegi operacyjne, gdyż nie jest obarczone tak dużym ryzykiem powikłań jak klasyczna operacja.

Laserowe leczenie żylaków – jak wygląda przygotowanie do zabiegu?

Każdorazowo przed zabiegiem odbywa się kwalifikacja, która niczym się nie różni od przygotowania do tradycyjnej operacji np. metodą Babckocka. Lekarz na samym początku wykonuje USG Duplex Doppler, które pozwala na precyzyjną wizualizację miejsca utrudnionego przepływu krwi w żyłach. Daje to szansę na dokładną ocenę wydolności żył układu głębokiego. Jeśli bowiem będzie on niewydolny, dyskwalifikuje to pacjenta i nie może być on poddany zabiegowi. Podobnym przeciwskazaniem do rozpoczęcia zabiegu jest niedokrwienie kończyn dolnych. Następnym krokiem jest mapowanie nóg, a więc zaznaczanie markerem chorych żył kwalifikujących się do zabiegu.

Jak wygląda zabieg laserowego usuwania żylaków?

Laserowe usuwanie żylaków odbywa się w sali operacyjnej, gdzie panują sterylne warunki. Rozpoczyna się ono od wkłucia się w żyłę za pomocą wenflonu i wprowadzenia włókna lasera lub sondy. Wprowadzając światłowód do wnętrza chorej żyły, lekarz cały czas monitoruje przebieg za pomocą aparatu USG. Następnie podaje znieczulenie w postaci preparatu tumestencyjnego, co pozwala przy okazji ograniczyć działanie energii lasera tylko do samej żyły, oszczędzając w ten sposób okoliczne tkanki. Aktywacja sondy uruchamia generowanie energii świetlnej i dostarczenie jej do wnętrza żyły, gdzie zamieniona zostaje ona w energię cieplną. Skutkuje to podgrzaniem ściany naczynia oraz jej zniszczeniem. Dzięki temu żyła może zostać trwale zamknięta.

Jakie są zalety laserowego leczenia żylaków?

Zalety laserowego leczenia żylaków to:
1. Niska inwazyjność metody. Nie naraża ona pacjenta na taką ilość pooperacyjnych powikłań jak klasyczna operacja.
2. Szybsza regeneracja. Mniej wkłuć podczas zabiegu oznacza, że pacjent szybciej dochodzi do siebie. Nie ma też u niego ryzyka blizn.
3. Brak konieczności noszenia odzieży uciskowej przez dłużej niż 7 dni.
4. Bezpieczeństwo metody. Dzięki temu, że do żyły wstrzyknięty zostaje preparat tumescencyjny, który ją obkurcza i odsuwa od okolicznych tkanek i skóry, minimalizuje to ryzyko poparzenia i związanych z tym powikłań.
5. Większa liczba pacjentów kwalifikowanych do tego typu zabiegu. W przypadku klasycznych operacji, część osób jest dyskwalifikowana z powodu schorzeń, na które cierpią. Tak dzieje się np. z pacjentami z problemami kardiologicznymi. Klasyczna operacja, z ogólnym znieczuleniem jest zbyt dużym obciążeniem dla organizmu. W przypadku operacji laserowej, takiego obciążenia nie ma, gdyż znieczulenie jest jedynie miejscowe.
Źródło:
• A.Rusin-Tupikowska, A. Jankowska-Konsur, A. Batycka-Baran, E. Baran, Skleroterapia piankowa, ablacja żył prądem częstotliwości radiowej, wewnątrzżylna terapia laserowa oraz flebektomia ambulatoryjna – postępy w leczeniu żylaków, „Postępy Dermatologii i Alergologii” 2009, tom XXVI, nr 6, s. 522-528. Dostęp online 26 września https://docplayer.pl/33485074-Foam-sclerotherapy-radiofrequency-ablation-endovenous-laser-treatment-and-ambulatory-phlebectomy-advances-in-the-treatment-of-varicose-veins.html
• M. Krefft, Zastosowanie lasera w chirurgicznym leczeniu chorób naczyniowych – aspekt medyczny i ekonomiczny, "Ogólnopolski Przegląd Medyczny” 2012, nr 4, s. 18-21
• Ł. Paluch, Laseroterapia endwaskularna (EVLT) – ocena skuteczności w niewydolności żylnej, Magazyn medyczny CX News” 2017, nr 1/59, s. 13.