Dziecko agresywne wobec matki, rodziców

Twoje dziecko zachowuje się względem Ciebie agresywnie? Niewątpliwie jest to trudna sytuacja, która może prowadzić do poczucia winy, osamotnienia i bezradności. Możliwe, że czujesz się zagubiona, zastanawiając się nad tym, co może być przyczyną takiego zachowania oraz czy może to wynikać z Twojej winy, np. braku stawiania granic? Należy podkreślić, że agresywne zachowanie dziecka wobec matki może mieć wiele źródeł i nie zawsze stanowi efekt błędów wychowawczych. To dość skomplikowany problem, którego korzenie mogą sięgać różnych obszarów życia dziecka.

Warto zauważyć, że agresja u dziecka może być reakcją na różnorodne czynniki, takie jak: stres, nieumiejętność radzenie sobie ze złością, zaburzenia emocjonalne czy problemy w relacjach społecznych. W wielu przypadkach agresja stanowi objaw wrodzonych zaburzeń wymagających diagnozy psychologa i specjalnej terapii.

Psycholog dziecięcy może nie tylko pomóc zidentyfikować przyczyny agresji u dziecka, ale także wesprzeć w opracowaniu odpowiednich strategii radzenia sobie z agresywnym dzieckiem. Terapia zapewnia zrozumienie, wsparcie oraz praktyczne wskazówki, które pomogą rodzicom odnaleźć równowagę w relacji zarówno z maluchem w wieku przedszkolnym, jak i nastolatkiem.

Dziecko agresywne wobec matki, rodziców - diagnoza i terapia

Uwaga: pierwsza wizyta odbywa się bez obecności dziecka (rodzic przychodzi sam, aby opisać problem).

Wybierz lekarza i umów wizytę przez www lub ZADZWOŃ: 12 352 25 25.

mgr Agata Kwasek - psycholog, seksuolog, psycholog dziecięcy, diagnosta ADOS 2

Wybierz specjalistę

Dlaczego dziecko bije rodziców? Z czego wynika agresja u dzieci?

Wrodzone zaburzenia, czynniki neurobiologiczne

Niektóre wrodzone zaburzenia mogą wpływać na rozwój emocjonalny oraz kontrolę zachowania dziecka w odpowiedzi na bodźce zewnętrzne.

Zaburzenia ze spektrum autyzmu. Agresywne zachowania mogą być związane z trudnościami w wyrażaniu swoich uczuć i potrzeb, nieprawidłowym przetwarzaniu sensorycznym oraz złym znoszeniem nieprzewidywalności, niechęcią do zmian.
ADHD (Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) może prowadzić do impulsywności i utratą kontroli nad emocjami, co czasem manifestuje się jako agresywne zachowania.
Niektóre dzieci z dysfunkcjami integracji sensorycznej (zaburzeniami SI) mogą reagować agresją na intensywne bodźce z otoczenia.

Czynniki środowiskowe

Agresja dziecka wobec matki może być także wynikiem doświadczeń związanych z interakcjami społecznymi, obserwacją zachowań dorosłych lub rodzeństwa, a także skutkiem przeżycia sytuacji kryzysowej (rozwód, pojawienie się młodszego rodzeństwa, śmierć jednego z rodziców), z którą dziecko nie umie sobie samo poradzić.

Dziecko może być sfrustrowane, gdy nie potrafi znaleźć sposobu na rozwiązanie istotnego dla niego problemu. Jednocześnie nie umie zakomunikować tego problemu matce, bo np. czuje się odrzucone, niezauważone (gdy rodzice nie mają czasu) albo po prostu nie wie jakich słów użyć.
Dziecko może naśladować agresywne zachowania obserwowane w środowisku (np. w przedszkolu lub rodzinie).
Gdy dziecko nie umie sobie radzić z konfliktami (np. inne dziecko zabierze mu zabawkę). Stopień frustracji dziecka może nagle wzrosnąć do poziomu furii i doprowadzić do zachowania agresywnego. Jeżeli nikt nie wytłumaczy dziecku, że zachowanie to nie było prawidłowe, sprawdzona w ocenie dziecka metoda na odzyskanie zabawki jest powielana, by wymusić spełnianie innych potrzeb (w tym przez matkę).
Błędy wychowawcze, tj. brak konsekwencji w stosunku do pierwszych agresywnych zachowań dziecka, brak spokojnego i stanowczego stawiania granic, brak szczerej rozmowy z dzieckiem o jego uczuciach i emocjach,
Agresywna reakcja rodzica w stosunku do agresywnego dziecka - stosowanie metody "na silniejszego". Takie sytuacje mogą jeszcze bardziej pobudzać odruch obronny w dziecku - dziecko coraz częściej staje się agresywne, ponieważ w towarzystwie matki nie czuje się bezpiecznie.

Agresja nastolatka wobec matki

Okres nastoletni to czas poszukiwania własnej tożsamości. Agresja nastolatka wobec matki może wynikać z potrzeby samodzielnego definiowania swojej osoby i niezależności. Naciski rodziców na wybory życiowe oraz definiowanie wartości syna czy córki wyłącznie na podstawie otrzymywanych ocen mogą mieć negatywny wpływ na relacje i generować spięcia między dzieckiem a rodzicami. Konflikty nastolatka z matką mogą być rezultatem prób ustanowienia własnych granic i autonomii.
Problemy w szkole, presja rówieśnicza, przeciążenie nauką czy stres związany z ocenami mogą prowadzić do wybuchów emocjonalnych.
Nawiązywanie nowych relacji, zarówno romantycznych, jak i przyjacielskich, może wpływać na dynamikę w relacji z matką.

Co zrobić, gdy dziecko bije rodziców? Postępowanie z agresywnym dzieckiem

Nie ma jednego uniwersalnego sposobu radzenia sobie z agresywnymi zachowaniami, ponieważ każde dziecko jest inne. Poniżej prezentujemy ogólne wskazówki, które mogą pomóc w łagodzeniu ataków agresji dziecka wobec matki. Podejście to wymaga dużej cierpliwości, empatii i zrozumienia. W przypadku powtarzających się trudnych sytuacji warto skorzystać z profesjonalnej pomocy psychologa dziecięcego, który udzieli porady indywidualnej i wskaże najważniejsze obszary do pracy nad relacją z dzieckiem.

Dziecko agresywne wobec matki - co robić w trakcie ataku?

Zachowaj spokój, nie reaguj krzykiem, nie oddawaj dziecku przemocą, ponieważ to jeszcze bardziej napędzi furię dziecka i zakorzeni w nim zachowania agresywne. Unikaj krytyki, oskarżeń czy karania w momencie wybuchu emocji, ponieważ może to dodatkowo pogorszyć sytuację.
Staraj się ograniczyć bodźce zewnętrzne, które mogą zaostrzać emocje dziecka, np. wyłącz grające radio lub telewizor, wyłącz gotujący się obiad.
Zapewnij bezpieczeństwo dziecku i sobie. Spokojnie zakomunikuj, że porozmawiacie, gdy dziecko przestanie krzyczeć. Wyjdź z pomieszczenia i poczekaj, aż dziecko samo się uspokoi. Nie reaguj na jego zaczepki, nie podejmuj ponownych dyskusji. Jeżeli dziecko ma kilka lat i obawiasz się, że samo może zrobić sobie krzywdę (np. w kuchni), spokojnie przenieś dziecko do pokoju lub innego bezpiecznego miejsca.

Kiedy porozmawiać z dzieckiem o jego agresywnym zachowaniu?

Wybierz moment, kiedy obie strony będą w stanie porozmawiać spokojnie. Niektóre dzieci potrzebują więcej czasu na ponowne uregulowanie swoich emocji, nawet kilka godzin.
Pozwól dziecku na wyrażenie swoich emocji, pomóż mu je nazwać (np. złość, zmęczenie, frustracja). To ważne, aby wiedziało, że jego emocje są ważne, ale agresywne zachowanie jest nieakceptowalne.
Zadawaj dziecku pytania i wsłuchaj się w jego perspektywę. Pomóż dziecku w rozwijaniu strategii radzenia sobie z negatywnymi emocjami w przyszłości. Daj mu gotowe wskazówki, jak radzić sobie ze złością czy frustracją.
Pamiętaj, że bardzo istotne jest budowanie więzi i wzmacnianie pozytywnych aspektów relacji.