W poniższym tekście przedstawiamy przykładowe zachowania dziecka podczas zabawy, które mogą wymagać konsultacji z psychologiem dziecięcym i podjęcia diagnostyki pod kątem autyzmu, np. z wykorzystaniem badania ADOS-2.
Cechy zabawy dziecka z autyzmem
- preferowanie zabawy w pojedynkę - dziecko nie angażuje się w interakcje z rodzeństwem, rodzicami lub rówieśnikami, nie utrzymuje kontaktu wzrokowego, nie zmienia znacznie mimiki twarzy podczas prób zabawy z innymi osobami,
- powtarzalne czynności związane z zabawkami, brak eksploracji innych możliwości wykorzystania zabawek, preferowanie tego samego schematu zabawy, unikanie różnorodności, brak tworzenia nowych scenariuszy zabawy,
- silna potrzeba wykonywania czynności w określonej kolejności,
- nietypowe używanie zabawek utrzymywane przez dłuższy czas.
Jak bawią się dzieci autystyczne - przykłady
- zacięte obracanie kołami samochodu przez większość zabawy, bez symulowania scenek jazdy autem po podłodze (pomimo tego, że dziecko widziało, jak robi to dorosły),
- wielogodzinne wpatrywanie się w kręcącą się zabawkę; niepokój lub gniew, gdy dorosły zmieni sposób użycia zabawki, np. zmieni sposób poruszania zabawką, włączy melodyjkę lub miganie światełek,
- uporczywe i powtarzalne układanie klocków w taki sam sposób, np. w jednym rzędzie,
- wielokrotne budowanie z klocków tej samej struktury (np. wieży), niechęć do budowania innych przedmiotów pomimo wcześniejszej obserwacji tego, jak robi to dorosły,
- zabawa lalkami w wielokrotnie powtarzanym scenariuszu, brak ciągu dalszego historii, zaczynanie zabawy od początku i powtarzanie tego samego scenariusza od nowa,
- brak symulowania rozmów między dzieckiem a lalkami, brak symulowania rozmów między lalkami,
- ubieranie lalek w jeden i ten sam sposób, brak wyobraźni w zakresie wpływu zmienności otoczenia, np. pogody, przywiązanie do jednego rodzaju materiału lub koloru ubrania,
- konkretny przedmiot znajduje tylko jedno zastosowanie w zabawie, np. dziecko używa pudełka jako garażu dla samochodów, ale podczas innej zabawy nie użyje tego pudełka jako domu czy pojemnika na akcesoria.
Zachowania wymagające konsultacji z psychologiem dziecięcym:
-
Jeśli dziecko wykazuje silne tendencje do izolacji i braku chęci do zabawy z innymi.
-
Gdy dziecko wykazuje nietypowe, powtarzalne zachowania z zabawkami, które uniemożliwiają kreatywną zabawę.
-
Kiedy dziecko ma trudności z adaptacją do zmian w zabawie, utrzymując stałe, ograniczające schematy.
Psycholog dziecięcy może pomóc w zrozumieniu i przystosowaniu środowiska do potrzeb dziecka oraz w opracowaniu strategii wspierających twóczą zabawę. Ponadto może zaproponować diagnostykę pod kątem zaburzeń ze spektrum autyzmu, wykorzystując w tym celu wystandaryzowany protokół badania ADOS-2.
Podejrzewasz, że Twoje dziecko może mieć zaburzenia ze spektrum autyzmu? Umów konsultację z psychologiem dziecięcym
Uwaga: pierwsza wizyta odbywa się bez obecności dziecka (rodzic przychodzi sam, aby opisać problem).
Wybierz lekarza i umów wizytę przez www lub ZADZWOŃ: 12 352 25 25.